PM Viksit Bharat Yojana : देशाच्या 79व्या स्वातंत्र्यदिनानिमित्त लाल किल्ल्यावरून पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी तरुणांना एक खास भेट दिली आहे. आज, 15 ऑगस्ट 2025 पासून ‘पंतप्रधान-विकसित भारत रोजगार योजना’ (PM-Viksit Bharat Rojgar Yojana) लागू करण्यात आली आहे. या महत्त्वाकांक्षी योजनेअंतर्गत, ज्या तरुणांना त्यांची पहिली नोकरी मिळेल, त्यांना सरकारकडून ₹15,000 ची आर्थिक मदत दिली जाईल. सुरुवातीला ‘एम्प्लॉयमेंट लिंक्ड इन्सेन्टिव्ह (ELI)’ या नावाने सुरू करण्याचा विचार असलेल्या या योजनेचा उद्देश, तरुणांना त्यांच्या पहिल्या नोकरीत आर्थिक पाठबळ देणे आणि कंपन्यांना नवीन रोजगार निर्माण करण्यासाठी प्रोत्साहन देणे हा आहे. या योजनेसाठी ₹99,446 कोटींचे बजेट ठेवण्यात आले असून, पुढील 2 वर्षांत 3.5 कोटी नवीन नोकऱ्या निर्माण करण्याचे उद्दिष्ट आहे.
या योजनेअंतर्गत, केवळ कर्मचाऱ्यांनाच नाही तर नोकरी देणाऱ्या कंपन्यांनाही प्रोत्साहन दिले जाईल. कर्मचारी भविष्य निर्वाह निधी संघटना (EPFO) द्वारे ही योजना चालवली जाईल. यामुळे, रोजगार निर्मितीला गती मिळेल, विशेषतः उत्पादन, सेवा आणि तंत्रज्ञान यांसारख्या क्षेत्रांमध्ये.PM Viksit Bharat Yojana

योजनेचे मुख्य उद्दिष्ट आणि फायदे
‘पीएम-विकसित भारत रोजगार योजने’चे मुख्य उद्दिष्ट केवळ तरुणांना आर्थिक मदत देणे नाही, तर देशाच्या आर्थिक विकासाला गती देणे आहे.PM Viksit Bharat Yojana
योजनेचे प्रमुख फायदे:
- आर्थिक मदत: पहिल्यांदाच नोकरीत रुजू होणाऱ्या तरुणांना सरकारकडून ₹15,000 ची आर्थिक मदत मिळेल.
- कंपन्यांना प्रोत्साहन: फ्रेशर्सना नोकरी देणाऱ्या कंपन्यांना सरकारकडून प्रति कर्मचारी ₹3,000 पर्यंत मासिक प्रोत्साहन मिळेल.
- कौशल्य विकास: 18 ते 35 वयोगटातील तरुणांना कौशल्य विकास आणि रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून दिल्या जातील.
- एमएसएमई क्षेत्राला पाठिंबा: सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योगांना (MSME) अधिक रोजगार निर्मितीसाठी प्रोत्साहन मिळेल.
- सामाजिक सुरक्षा: या योजनेमुळे सामाजिक सुरक्षा सेवांचा (पेन्शन, विमा) विस्तार होईल, जेणेकरून कर्मचाऱ्यांना अधिक सुरक्षा मिळेल.
योजनेची कार्यपद्धती आणि पात्रता
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी कर्मचारी आणि नियोक्ते (Employers) दोघांसाठीही काही विशिष्ट नियम आणि प्रक्रिया आहेत.
कर्मचाऱ्यांसाठी लाभ:
- पात्रता: 15 ऑगस्ट 2025 नंतर ईपीएफओ नोंदणीकृत संस्थेत रुजू होणारे आणि ज्यांचे मासिक वेतन ₹1 लाख किंवा त्यापेक्षा कमी आहे, असे कर्मचारी पात्र असतील.
- आर्थिक मदत: एकूण ₹15,000 चे प्रोत्साहन दोन हप्त्यांत दिले जाईल. पहिला हप्ता नोकरीत 6 महिने पूर्ण केल्यानंतर आणि दुसरा हप्ता 12 महिने पूर्ण करून वित्तीय साक्षरतेचे प्रशिक्षण घेतल्यानंतर मिळेल.
- अर्ज प्रक्रिया: कर्मचाऱ्यांसाठी स्वतंत्र अर्जाची गरज नाही. तुमचे पीएफ खाते प्रथमच उघडून ते आधार क्रमांकाशी जोडले गेल्यानंतर तुम्ही आपोआप पात्र व्हाल. थेट लाभ आधार-संलग्न बँक खात्यात जमा होईल.
नियोक्त्यांसाठी (Employers) लाभ:
- पात्रता: ईपीएफओ कोड असणाऱ्या आणि श्रम सुविधा पोर्टलवर नोंदणी केलेल्या कंपन्या पात्र असतील.
- प्रोत्साहन: प्रति पात्र नवीन भरतीसाठी ₹3,000 प्रतिमाह प्रोत्साहन मिळेल. हा लाभ बहुतांश क्षेत्रांसाठी 2 वर्षे तर उत्पादन क्षेत्रासाठी 4 वर्षांपर्यंत असेल.
- निकष: 50 पेक्षा कमी कर्मचारी असलेल्या कंपन्यांनी किमान 2 नवीन भरती करणे आवश्यक आहे, तर 50 किंवा अधिक कर्मचारी असलेल्या कंपन्यांना किमान 5 नवीन भरती करणे आवश्यक आहे.
- अर्ज प्रक्रिया: नियोक्त्यांनी EPFO Employer Login द्वारे ‘पीएम-विकसित भारत रोजगार योजने’च्या इंटरफेसमध्ये प्रवेश करून पात्र कर्मचाऱ्यांची नोंदणी करावी. मासिक ECR वेळेवर सादर करणे आणि पीएफ योगदान भरणे आवश्यक आहे.PM Viksit Bharat Yojana
रोजगार निर्मिती आणि आर्थिक विकासाला चालना
ही योजना रोजगार निर्मितीला चालना देण्यासाठी एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. थेट रोख प्रोत्साहन मिळाल्यामुळे, कंपन्यांना नवीन कर्मचारी ठेवण्यास प्रोत्साहन मिळेल. यामुळे तरुणांना त्यांच्या करिअरची सुरुवात करण्यासाठी मदत होईल आणि देशाच्या विकासात त्यांचा सहभाग वाढेल.
या योजनेमुळे ‘मेक इन इंडिया’ ला प्रोत्साहन मिळेल, कारण उत्पादन क्षेत्रासाठी विशेष तरतूद करण्यात आली आहे. तसेच, उद्योगांमध्ये नवीन तंत्रज्ञान आणि कौशल्ये समाविष्ट करण्यासाठीही ही योजना उपयुक्त ठरेल.
एकंदरीत, ‘पीएम-विकसित भारत रोजगार योजना’ ही तरुणांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम बनवणारी आणि देशाच्या आर्थिक वाढीला गती देणारी एक क्रांतिकारी योजना आहे. तरुणांनी या योजनेचा पुरेपूर लाभ घेऊन आपल्या उज्वल भविष्याची सुरुवात करावी.PM Viksit Bharat Yojana