cheque signature rules चेक च्या मागे सही कधी करावी; काय आहे नियम पहा सविस्तर.

cheque signature rules सर्वसामान्य नागरिकांना बऱ्याच वेळा काही नियमाबद्दल माहिती नसते. नियम माहित नसल्यामुळे बऱ्याच वेळा अडचणी देखील उद्भवू शकतात. यातच आपण दैनंदिन वापरत असलेल्या आपल्या बँक खात्याबाबत चेक तयार करताना त्याबद्दलचे नियमावली माहीत असणे आवश्यक आहे. आजच्या लेखाच्या माध्यमातून आपण चेक बद्दलची नियमावली पाहणार आहोत यात प्रामुख्याने आपण चेकवर पाठीमागे करणाऱ्या स्त्रीचे कारण काय आणि याचे नियम काय आहे याची संपूर्ण माहिती पाहणार आहोत.

चेक हे आर्थिक व्यवहारांचे एक महत्त्वाचे माध्यम आहे. चेकद्वारे व्यवहार करताना काही नियमांचे पालन करणे आवश्यक असते, अन्यथा चेक बाऊन्स होण्याची शक्यता असते. विशेषतः, चेकच्या मागील बाजूस सही करण्यासंबंधी अनेक लोकांमध्ये संभ्रम असतो. चला, या संदर्भातील महत्त्वाचे नियम आणि त्यांचे कारणे समजून घेऊया.

चेकवर सही करणे का आवश्यक आहे?

चेक लिहिताना आणि स्वीकारताना स्वाक्षरी करणे अत्यंत महत्त्वाचे असते. काही ठिकाणी चेकच्या मागील बाजूस सही करावी लागते, तर काही ठिकाणी गरज नसते. बँकिंग प्रक्रियेत सुरक्षा आणि विश्वासार्हता यासाठी काही नियम पाळले जातात. cheque signature rules

हे वाचा: सरपंचांच्या पगारात वाढ, राज्य सरकारचा निर्णय !

बॅंकेच्या दृष्टीने चेकच्या मागील बाजूस सही करण्याचे महत्त्व

1. बियरर चेक (Bearer Cheque) आणि सही:
   • बियरर चेक हा कोणत्याही व्यक्तीकडून रोख पैसे मिळवण्यासाठी वापरला जातो.
   • अशा चेकच्या मागे सही केल्याने, चेक स्वीकारणाऱ्या बँकेला खात्री होते की संबंधित व्यक्तीने चेक स्वीकारला आहे.
   • जर चेक चोरीला गेला आणि कोणीतरी त्याचा गैरवापर केला, तर बँक जबाबदार ठरत नाही.
2. ऑर्डर चेक (Order Cheque) आणि सही:
   • ऑर्डर चेकमध्ये प्राप्तकर्त्याचे नाव नमूद केलेले असते.
   • अशा चेकच्या मागे स्वाक्षरी करण्याची गरज नसते, कारण केवळ संबंधित व्यक्तीच तो चेक encash करू शकते.
3. पेयी चेक (Payee Cheque) आणि सही:
   • जर चेक थेट एखाद्या व्यक्तीच्या किंवा संस्थेच्या नावावर असेल, तर मागे सही करण्याची गरज नसते.
   • बँक ही रक्कम थेट त्या खात्यात ट्रान्सफर करते.
4. 50,000 रुपयांपेक्षा जास्त व्यवहारांमध्ये अतिरिक्त तपासणी:
   • मोठ्या रकमांच्या व्यवहारासाठी बँक ग्राहकाकडून ओळख व पत्त्याचा पुरावा मागू शकते.
   • काही वेळा, सुरक्षिततेच्या दृष्टीने बँक मागच्या बाजूला सही करण्यास सांगते.

चेक बाऊन्स होऊ नये म्हणून घ्यायची काळजी

• चेकवरील सही तुमच्या बँकेत दिलेल्या सहीसारखीच असावी.
• चेकवर कोणत्याही प्रकारचा काटछाट करू नये.
• चुकीच्या माहितीमुळे किंवा अपूर्ण माहितीसाठी चेक बाऊन्स होऊ शकतो.
• खात्यात पुरेशी शिल्लक असल्याची खात्री करावी.

cheque signature rules निष्कर्ष

cheque signature rules चेकच्या मागील बाजूस स्वाक्षरी करण्याची आवश्यकता प्रामुख्याने बियरर चेकसाठी असते, तर ऑर्डर आणि पेयी चेकसाठी त्याची गरज नसते. मोठ्या रकमांच्या व्यवहारांसाठी बँक अतिरिक्त पडताळणी करू शकते. योग्य पद्धतीने चेक भरल्यास आणि नियमांचे पालन केल्यास चेक बाऊन्स होण्याचा धोका टाळता येऊ शकतो. त्यामुळे प्रत्येकाने चेक वापरण्यापूर्वी आणि सही करताना योग्य ती काळजी घ्यावी.