E Pik Pahani : राज्यात खरीप हंगामासाठी ई-पीक पाहणी करण्याची प्रक्रिया सुरू झाली आहे. यावर्षीच्या खरीप हंगामापासून शेतकऱ्यांना पिकांची नोंदणी करताना काही महत्त्वाच्या नियमांचे पालन करावे लागणार आहे. या नियमानुसार, शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतीच्या गट क्रमांकापासून 50 मीटरच्या आत पिकांचा फोटो काढून तो ‘डिजिटल क्रॉप सर्व्हे’ ॲपमध्ये अपलोड करावा लागणार आहे. भूमी अभिलेख विभागाने केंद्राच्या निर्देशानुसार हा निर्णय घेतला आहे. यामुळे पिकांची नोंदणी अधिक अचूक आणि पारदर्शक होईल. शेतकऱ्यांनी 1 ऑगस्ट ते 14 सप्टेंबर या कालावधीत ही ई-पीक पाहणी पूर्ण करणे आवश्यक आहे. या नवीन नियमामुळे योग्य पिकांची नोंदणी सुनिश्चित होईल आणि सातबारा उताऱ्यावरील माहिती अधिक विश्वासार्ह होईल.E Pik Pahani
ई-पीक पाहणी: काय आहे ही योजना आणि का आहे आवश्यक?
राज्यात ई-पीक पाहणी प्रकल्प 15 ऑगस्ट 2021 पासून राबविण्यात येत आहे. या प्रकल्पाचा मुख्य उद्देश शेतकऱ्यांनी त्यांच्या शेतात घेतलेल्या पिकांची माहिती डिजिटल स्वरूपात नोंदवणे हा आहे. या माहितीचा उपयोग शासन विविध योजना, पीक विमा, नुकसान भरपाई आणि इतर सरकारी लाभांसाठी करते. गेल्या वर्षीच्या रब्बी हंगामापासून या प्रकल्पात सुधारणा करून डिजिटल क्रॉप सर्व्हे (Digital Crop Survey) ॲपद्वारे संपूर्ण राज्यात पीक पाहणी अनिवार्य करण्यात आली आहे.
या ॲपचा वापर करून शेतकरी स्वतःच आपल्या मोबाइलवरून पिकांची नोंदणी करू शकतात. ही प्रक्रिया अत्यंत सोपी आणि सुरक्षित आहे. यावर्षीच्या खरीप हंगामासाठी ॲपचे व्हर्जन 4.0.0 अद्ययावत करण्यात आले असून, ते Google Play Store वर उपलब्ध आहे. सर्व शेतकऱ्यांनी आपले ॲप अपडेट करून नवीन नियमांनुसार पिकांची नोंदणी करावी, असे आवाहन करण्यात आले आहे.E Pik Pahani
फोटो घेताना हे लक्षात ठेवा
ई-पीक पाहणीमध्ये सर्वात महत्त्वाचा भाग म्हणजे पिकाचा फोटो अपलोड करणे. यावर्षीपासून हा फोटो काढण्यासाठी काही विशिष्ट नियम ठरवण्यात आले आहेत.
- शेतकऱ्यांनी पिकांचा फोटो घेताना त्यांच्या शेतीच्या गट क्रमांकाच्या सीमेपासून 50 मीटरच्या आत असणे बंधनकारक आहे.
- यामुळे ॲपमध्ये आपोआपच ‘जियोटॅगिंग’ (geotagging) होते, ज्यायोगे पिकाचा फोटो योग्य गट क्रमांकाशी जोडला जातो.
- जर शेतकऱ्याने 50 मीटरच्या बाहेरून फोटो घेतला, तर तो स्वीकारला जाणार नाही. यामुळे अचूक जागेवर असलेल्या पिकाचीच नोंदणी होईल.
या नियमांचे पालन केल्यास, नोंदणी प्रक्रिया वेळेत पूर्ण होईल आणि कोणतीही अडचण येणार नाही.E Pik Pahani
पीक पाहणीची मुदत आणि सहाय्यकांची मदत
शेतकऱ्यांसाठी पीक पाहणीची मुदत 14 सप्टेंबर रोजी संपणार आहे. या वेळेत प्रत्येक शेतकऱ्याने स्वतःच आपल्या पिकांची नोंदणी करावी. यानंतर, 15 सप्टेंबर ते 29 ऑक्टोबर या काळात प्रत्येक गावातील पीक पाहणी सहायक उर्वरित क्षेत्रावरील पिकांची नोंदणी पूर्ण करतील.
या प्रक्रियेदरम्यान शेतकऱ्यांना मदत करण्यासाठी प्रत्येक गावासाठी एका सहायकाची नेमणूक करण्यात आली आहे. जर एखाद्या शेतकऱ्याला पीक पाहणी करताना काही तांत्रिक किंवा इतर अडचणी आल्या, तर तो गावातील या सहायकाची मदत घेऊ शकतो. हे सहायक पहिल्या दिवसापासून शेतकऱ्यांच्या मदतीसाठी उपलब्ध असतील.
शेतकऱ्यांनी सहायकांवर अवलंबून न राहता शक्य तितकी पीक पाहणी स्वतःच पूर्ण करावी. यामुळे प्रक्रिया जलद होईल आणि वेळेवर पिकांची नोंदणी पूर्ण होईल. स्वतःहून पीक पाहणी केल्याने शेतकरी योग्य आणि अचूक माहितीची नोंद करू शकतो, जी त्याच्यासाठी भविष्यात फायदेशीर ठरेल.E Pik Pahani
का करावी ई-पीक पाहणी?
ई-पीक पाहणी ही केवळ एक औपचारिकता नाही, तर ती शेतकऱ्याच्या भविष्यासाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे.
- पीक विमा: अनेक वेळा नैसर्गिक आपत्तीमुळे पिकांचे नुकसान होते. त्यावेळी ई-पीक पाहणीमध्ये नोंदवलेल्या माहितीच्या आधारेच पीक विमा कंपनीकडून नुकसान भरपाई मिळते.
- कर्ज: बँक किंवा इतर वित्तीय संस्थांकडून कर्ज घेताना सातबारा उताऱ्यावरील पिकांची नोंदणी महत्त्वाची असते.
- सरकारी योजना: शासनाच्या विविध योजनांचा लाभ घेण्यासाठी पिकांची अचूक नोंदणी आवश्यक आहे.
त्यामुळे सर्व शेतकऱ्यांनी या नवीन नियमांनुसार वेळेत ई-पीक पाहणी पूर्ण करणे आवश्यक आहे, जेणेकरून त्यांना भविष्यात या सर्व लाभांपासून वंचित राहावे लागणार नाही.E Pik Pahani