Sheli Palan : ग्रामीण महाराष्ट्रातील शेतकरी आणि तरुणांसाठी एक आनंदाची बातमी आहे! शेतीला पूरक व्यवसाय म्हणून शेळीपालन करणाऱ्यांसाठी केंद्र सरकारची राष्ट्रीय पशुधन मिशन (NLM) योजना खूप मोठी संधी घेऊन आली आहे. या योजनेअंतर्गत, 100 शेळ्या आणि 5 बोकडांच्या युनिटसाठी तब्बल ₹7.5 लाखांचे अनुदान दिले जात आहे. या योजनेचा उद्देश ग्रामीण भागातील लोकांना शेळीपालनासारख्या व्यवसायासाठी आर्थिक मदत देऊन त्यांना स्वतःचा उद्योग सुरू करण्यासाठी प्रोत्साहित करणे हा आहे. कमी खर्चात सुरू होणाऱ्या आणि चांगला नफा देणाऱ्या या व्यवसायाला चालना देण्यासाठी ही योजना खूप उपयुक्त ठरत आहे. त्यामुळे, इच्छुक नागरिक, शेतकरी गट आणि संस्था या योजनेचा लाभ घेऊन आर्थिकदृष्ट्या सक्षम होऊ शकतात. या योजनेमुळे ग्रामीण अर्थव्यवस्था अधिक मजबूत होण्यास मदत होणार आहे.Sheli Palan
राष्ट्रीय पशुधन मिशन (NLM) योजनेचा परिच
केंद्र सरकारने 2014-15 मध्ये सुरू केलेली राष्ट्रीय पशुधन मिशन (NLM) ही योजना 2021-22 मध्ये अधिक प्रभावी बनवण्यात आली. या योजनेचा मुख्य उद्देश ग्रामीण भागातील नागरिकांना विविध पशुपालन व्यवसायांसाठी आर्थिक मदत देऊन त्यांना उद्योजक बनवणे आहे. यामध्ये शेळीपालन (Sheli Palan), मेंढीपालन, डुक्करपालन आणि कुक्कुटपालन यांसारख्या व्यवसायांचा समावेश आहे. या योजनेची सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे, प्रकल्पासाठी येणाऱ्या एकूण खर्चापैकी 50% पर्यंत अनुदान देण्यात येते. याचा अर्थ, जर तुमच्या प्रकल्पासाठी ₹15 लाख खर्च येत असेल, तर त्यापैकी ₹7.5 लाख सरकार अनुदानाच्या स्वरूपात देणार आहे.
या योजनेतील अनुदानाचा वापर प्रामुख्याने शेळ्यांची खरेदी, त्यांच्यासाठी शेड बांधणे, आवश्यक चारा उत्पादन करणे, शेळ्यांचा विमा काढणे आणि लागणारी उपकरणे खरेदी करणे यासाठी होतो. मात्र, या अनुदानातून जमीन खरेदी किंवा घरभाड्यासारखे खर्च भागवता येत नाहीत. त्यामुळे, अर्जदारांनी या गोष्टींची नोंद घेणे आवश्यक आहे.
उदाहरणार्थ:
- 100 शेळ्या आणि 5 बोकडांच्या युनिटसाठी अंदाजित ₹15 लाख खर्च येतो, ज्यावर ₹7.5 लाख अनुदान मिळते.
- 200 शेळ्या आणि 10 बोकडांच्या युनिटसाठी अंदाजित ₹30 लाख खर्च येतो, ज्यावर ₹15 लाख अनुदान मिळते.
या उदाहरणांवरून स्पष्ट होते की, ही योजना शेतकऱ्यांसाठी किती फायदेशीर आहे. या मोठ्या आर्थिक मदतीमुळे अनेक जण कमी भांडवलात आपला व्यवसाय सुरू करू शकतात.
Sheli Palan या योजनेसाठी कोण अर्ज करू शकतो?
राष्ट्रीय पशुधन मिशन योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अनेक प्रकारच्या अर्जदारांना संधी देण्यात आली आहे. खालील घटक या योजनेसाठी अर्ज करू शकतात:
- वैयक्तिक अर्जदार: ज्यांना स्वतःचा शेळीपालन व्यवसाय सुरू करायचा आहे, असे सर्व व्यक्ती.
- स्वयंसहायता गट (SHG): विशेषतः महिलांनी एकत्र येऊन तयार केलेले बचत गट.
- शेतकरी उत्पादक संस्था (FPO): शेतकऱ्यांनी एकत्र येऊन स्थापन केलेल्या संस्था.
- सहकारी संस्था: समान उद्दिष्ट असलेल्या व्यक्तींनी एकत्र येऊन स्थापन केलेल्या संस्था.
- संयुक्त दायित्व गट (JLG): काही व्यक्तींनी एकत्र येऊन तयार केलेले गट.
या सर्व अर्जदारांसाठी काही अटी आहेत. अर्जदाराकडे शेळीपालनाचे (Sheli Palan) पुरेसे प्रशिक्षण किंवा अनुभव असणे आवश्यक आहे. तसेच, प्रकल्पासाठी बँकेकडून कर्ज मंजूर करून घेणे किंवा स्वतःच्या निधीतून (स्वनिधीतून) प्रकल्प उभारण्याची आर्थिक क्षमता असणे गरजेचे आहे. या अटींमुळे गंभीर आणि सक्षम अर्जदारांनाच योजनेचा लाभ मिळू शकतो.
अर्ज प्रक्रिया आणि आवश्यक कागदपत्रे
(Sheli Palan) योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया अत्यंत सोपी आणि ऑनलाइन आहे. अर्ज करण्यासाठी, तुम्हाला राष्ट्रीय पशुधन मिशनच्या अधिकृत वेबसाइट https://nlm.udyamimitra.in/ वर जावे लागेल.Sheli Palan
अर्ज करण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
- सर्वात आधी वेबसाइटवर जाऊन तुमचा मोबाईल क्रमांक वापरून नोंदणी करा.
- नोंदणी झाल्यानंतर, तुम्हाला एक अर्ज भरावा लागेल.
- अर्जासोबत आवश्यक असलेली सर्व कागदपत्रे अपलोड करा.
- अर्ज सादर केल्यानंतर, तो राज्यस्तरीय कार्यकारी समितीकडून (SLEC) तपासला जातो.
- अर्ज मंजूर झाल्यावर, अनुदानाची रक्कम दोन टप्प्यांमध्ये तुमच्या बँक खात्यात थेट जमा केली जाते.
अर्ज करताना लागणारी आवश्यक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड, पॅन कार्ड आणि इतर KYC कागदपत्रे: ओळख आणि पत्त्याच्या पुराव्यासाठी ही कागदपत्रे अत्यंत महत्त्वाची आहेत.
- बँकेचे कर्ज मंजुरीपत्र: जर तुम्ही प्रकल्पासाठी बँकेकडून कर्ज घेतले असेल, तर हे पत्र सादर करणे आवश्यक आहे.
- शेळीपालन प्रकल्पाचा अहवाल (Project Report): या अहवालात तुमच्या प्रकल्पाची संपूर्ण माहिती, अंदाजित खर्च, अपेक्षित उत्पन्न आणि व्यवसायाची योजना यांचा तपशील असणे बंधनकारक आहे.
- प्रशिक्षण प्रमाणपत्र: जर तुमच्याकडे शेळीपालनाचे कोणतेही प्रशिक्षण प्रमाणपत्र असेल, तर ते सादर करणे आवश्यक आहे.
- जमिनीचे दस्तऐवज: शेळीपालन करण्यासाठी वापरण्यात येणाऱ्या जमिनीची मालकी तुमच्या नावावर असल्यास तिचे दस्तऐवज किंवा ती भाड्याने घेतल्यास भाडेपट्टा करारपत्र सादर करणे आवश्यक आहे.
आर्थिक मदतीसोबतच प्रशिक्षण आणि तांत्रिक मार्गदर्शन
या योजनेचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे, केवळ आर्थिक मदतच नाही, तर अर्जदारांना यशस्वी उद्योजक बनवण्यासाठी प्रशिक्षण आणि तांत्रिक मार्गदर्शनही दिले जाते. यामुळे, शेळीपालनासारख्या व्यवसायातील बारकावे, उत्तम व्यवस्थापन आणि बाजाराची माहिती मिळू शकते. या मार्गदर्शनामुळे व्यवसायातील जोखीम कमी होऊन नफ्याची शक्यता वाढते.
या योजनेमुळे ग्रामीण भागातील तरुणांना रोजगाराची संधी उपलब्ध होत आहे. त्याचप्रमाणे, शेतीला जोडधंद्याची जोड मिळाल्याने ग्रामीण अर्थव्यवस्था अधिक मजबूत होण्यास मदत होणार आहे. त्यामुळे, ज्यांना आपला स्वतःचा व्यवसाय सुरू करायचा आहे, त्यांनी या योजनेचा लाभ घेऊन आपल्या स्वप्नांना पंख द्यावेत. अधिक माहितीसाठी आणि अर्ज करण्यासाठी, तुम्ही राष्ट्रीय पशुधन मिशनच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊ शकता.Sheli Palan