Kanda Chal Anudan Yojana : शासन हे शेतकऱ्यांसाठी वेगवेगळ्या योजना राबवत असते. जेणेकरून शेतकऱ्यांनी या योजनेचा लाभ घ्यावा आणि आपल्या पिकाची गुणवत्ता वाढवावी. असा या सरकारचा उद्देश आहे, परंतु अशा अनेक योजना आहेत ज्या शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर असूनही यामध्ये अनेक अडचणी निर्माण होत आहेत. तर आज आपण या लेखांमध्ये अशाच एका योजनेची माहिती पाहणार आहोत ती म्हणजे कांदा चाळ अनुदान योजना.
शासनाच्या वतीने राबविण्यात येणारी कांदा चाळ अनुदान योजना ही शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर असूनही, अनुदान मंजूर प्रक्रिया आणि लाभार्थी निवड यामध्ये अनेक अडचणी आहेत. 2023-24 या आर्थिक वर्षात 8,288 अर्ज प्राप्त झाले होते, त्यापैकी फक्त 7,015 शेतकऱ्यांची निवड करण्यात आली. यापैकी 242 शेतकरी अजूनही अनुदानाच्या प्रतीक्षेत आहेत.
Kanda Chal Anudan Yojana योजनेचे महत्त्व
नाशिक जिल्ह्याचे अर्थकारण आणि राजकारण मुख्यतः कांद्यावर आधारित आहे. जिल्ह्यात मोठ्या प्रमाणात कांदा उत्पादन होते, परंतु निसर्गाच्या अवकृपेमुळे शेतकऱ्यांना अनेक वेळा नुकसान सहन करावे लागते. या पार्श्वभूमीवर शेतकऱ्यांकडे कांदा साठवण्यासाठी सक्षम साधने असावीत, यासाठी राज्य शासनाने कांदा चाळ अनुदान योजना सुरू केली आहे.
- कांदा संरक्षण: शास्त्रशुद्ध कांदा चाळीत कांद्याचे संरक्षण केल्यास गुणवत्ता टिकून राहते आणि अधिक उत्पन्न मिळू शकते.
- नुकसान टाळणे: योग्य साठवणूक व्यवस्थेमुळे पिकाचे नुकसान होण्याची शक्यता कमी होते
हे वाचा : महाराष्ट्र सरकारचं खाते वाटप जाहीर,कुणाला कोणतं खातं? येथे पहा .
Kanda Chal Anudan Yojana आराखडा
कांदा चाळ उभारण्यासाठी पात्र शेतकऱ्यांनी आधी स्वतः चाळ उभारावी लागते. त्यानंतर अनुदान मंजूर केले जाते. ‘एकात्मिक फलोत्पादन विकास अभियान’ (एफव्हीडीओ) आणि ‘राष्ट्रीय कृषी विकास योजना’ अंतर्गत लॉटरी पद्धतीने लाभार्थ्यांची निवड केली जाते.
- अनुदान रक्कम: – 3,500 रुपये प्रति मे.टन साठवण क्षमता. – जास्तीत जास्त 25 मे.टन क्षमतेसाठी अनुदान दिले जाते.
Kanda Chal Anudan Yojana यावर्षी लाभार्थी प्रवर्ग
सन 2024-25 साठी अनुसूचित जाती प्रवर्गासाठीच लॉटरी काढण्यात आली आहे. यामुळे खुल्या प्रवर्गातील शेतकऱ्यांना यावर्षी संधी मिळाली नाही. यावर्षी अर्ज करणाऱ्यांची संख्या ही 72,011एवढी आहे . एवढी संख्या असतानाही फक्त 54 जणांची निवड करण्यात आली, त्यापैकी एका पन लाभार्थ्याला अनुदान मिळाले आहे.
- खुल्या प्रवर्गासाठी संधीची प्रतीक्षा: यावर्षी खुल्या प्रवर्गाची लॉटरी न काढल्यामुळे अनेक शेतकरी असमाधानी आहेत.
Kanda Chal Anudan Yojana प्रलंबित अनुदान
सन 2023-24 साठी 2 कोटी 3 लाख रुपयांचे अनुदान अद्याप प्रलंबित आहे. जिल्हा कृषी विभागाने कृषी आयुक्तांकडे या रकमेसाठी मागणी केली आहे. अनुदान मंजुरीची प्रक्रिया सुरू असल्याने जिल्ह्याला कधीही अनुदान मंजूर होण्याची शक्यता आहे.तर , अनुदान मंजूर झाल्यानंतर 242 लाभार्थ्यांना अनुदान वितरित केले जाईल, अशी माहिती सूत्रांनी दिली आहे.
Kanda Chal Anudan Yojana शेतकऱ्यांसाठी सूचना
कांदा चाळ अनुदान योजनेचा लाभ घेण्यासाठी पात्र शेतकऱ्यांनी पुढील गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात:
- अर्जाची स्थिती तपासा: लाभार्थी यांनी कृषी विभागाच्या अधिकृत संकेतस्थळावर आपला अर्ज आणि निवडीची स्थिती तपासावी.
- संबंधित कार्यालयाशी संपर्क: प्रलंबित अनुदानाबाबत माहिती घेण्यासाठी जिल्हा कृषी अधिकारी कार्यालयाशी संपर्क साधावा.
निष्कर्ष
कांदा चाळ अनुदान योजना शेतकऱ्यांसाठी आर्थिक सहाय्य देण्याचा महत्त्वाचा उपक्रम आहे. परंतु अनुदान मंजुरी प्रक्रियेत सुधारणा होणे गरजेचे आहे. शासनाने लवकरात लवकर प्रलंबित अनुदान वितरित केल्यास शेतकऱ्यांना दिलासा मिळेल आणि त्यांच्या उत्पादनात वाढ होईल.Kanda Chal Anudan Yojana
