Mahila Udyogini Yojana : महिलांना सक्षम आणि आत्मनिर्भर बनवण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारने एक महत्त्वाकांक्षी योजना सुरू केली आहे. ‘महिला उद्योगिनी योजना’ (Mahila Udyogini Loan Yojana) असे नाव असलेल्या या योजनेअंतर्गत, व्यवसाय सुरू करू इच्छिणाऱ्या महिलांना 3 लाखांपर्यंत बिनव्याजी कर्ज उपलब्ध करून दिले जात आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश असा आहे की, महिलांना त्यांच्या कौशल्यानुसार स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी आर्थिक मदत मिळावी, जेणेकरून त्या समाजात सन्मानाचे स्थान मिळवून स्वतःच्या पायावर उभ्या राहू शकतील. लघु उद्योजिका, किरकोळ विक्रेते किंवा स्वयंरोजगार सुरू करणाऱ्या महिला या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.Mahila Udyogini Yojana
‘उद्योगिनी योजना’ काय आहे आणि बिनव्याजी कर्ज कसे मिळणार?
आजच्या काळात अनेक महिलांमध्ये व्यवसायाची इच्छा आणि कौशल्य आहे, पण योग्य भांडवलाअभावी त्यांचे स्वप्न अपूर्ण राहते. ही समस्या लक्षात घेऊन शासनाने ही योजना सुरू केली आहे. या योजनेअंतर्गत, महिलांना बँकेमार्फत व्यवसाय सुरू करण्यासाठी कर्ज दिले जाते.
या योजनेतील सर्वात मोठा फायदा म्हणजे 3 लाखांपर्यंतच्या कर्जावर कोणतेही व्याज आकारले जात नाही. कर्जाच्या रकमेवरील 3% व्याज केंद्र सरकार भरेल, तर उर्वरित 4% व्याज राज्य सरकार भरेल. त्यामुळे महिलांना 3 लाखांपर्यंतचे कर्ज पूर्णपणे बिनव्याजी मिळणार आहे. यामुळे, महिलांना मोठा आर्थिक आधार मिळेल आणि कर्जाची परतफेड करणेही सोपे होईल.Mahila Udyogini Yojana
कोणत्या व्यवसायांसाठी मिळेल कर्ज?
‘महिला उद्योगिनी योजना’ अनेक प्रकारच्या व्यवसायांसाठी कर्ज देते. काही प्रमुख व्यवसायांची यादी खालीलप्रमाणे आहे:
- कुटीर उद्योग: बांगड्या बनवणे, बुक बाईंडिंग, नोटबुक व्यवसाय, मसाल्याचे उत्पादन.
- खाद्यपदार्थ आणि शेती संबंधित व्यवसाय: कॉफी आणि चहा पावडर बनवणे, खाद्यपदार्थांचा (catering) व्यवसाय, खाद्यतेलाचे दुकान, रोपवाटिका, दुग्धव्यवसाय.
- इतर सेवा: ब्युटी पार्लर, ड्राय क्लीनिंग, डायग्नोस्टिक लॅब.
- वस्त्रोद्योग: बेडशीट आणि टॉवेल बनवणे, कापड व्यवसाय.
- पशुपालन: पोल्ट्री संबंधित व्यवसाय, सुक्या मासळीचा व्यापार.
या विविध प्रकारच्या व्यवसायांमुळे महिलांना त्यांच्या आवडीच्या आणि कौशल्य असलेल्या क्षेत्रात व्यवसाय निवडण्याची संधी मिळते.Mahila Udyogini Yojana
बिनव्याजी कर्ज कोणाला मिळणार?
या योजनेनुसार, काही विशिष्ट गटातील महिलांना पूर्णपणे बिनव्याजी कर्ज दिले जाते. ज्या महिला अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती किंवा शारीरिकदृष्ट्या विकलांग (दिव्यांग) आहेत, त्यांना 3 लाखांपर्यंतचे कर्ज बिनव्याजी मिळेल. इतर महिलांना कमी दरात व्याज आकारले जाईल, जेणेकरून त्यांनाही फायदा होईल.Mahila Udyogini Yojana
योजनेसाठी पात्रता आणि अटी
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी काही महत्त्वाच्या अटी आणि नियम आहेत:
- वय: अर्जदार महिलेचे वय 18 ते 45 वर्षांदरम्यान असावे. मात्र, विधवा आणि निराधार महिलांसाठी वयाची कोणतीही अट नाही, त्या कोणत्याही वयाच्या असतील तरी अर्ज करू शकतात.
- उत्पन्न: कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न 1.5 लाखांपेक्षा जास्त नसावे.
- जामीनदार: या योजनेसाठी कोणत्याही जामीनदाराची आवश्यकता नाही, ज्यामुळे कर्ज मिळवण्याची प्रक्रिया सोपी होते.
- कर्जाची परतफेड: कर्जाची परतफेड करण्यासाठी 7 वर्षांचा कालावधी दिला जातो, ज्यामुळे महिलांना व्यवसाय स्थिरावण्यासाठी पुरेसा वेळ मिळतो.
अर्ज प्रक्रिया कशी आहे?
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी इच्छुक आणि पात्र महिलांना कोणत्याही सरकारी किंवा खासगी बँकेत जाऊन चौकशी करावी लागेल. पंजाब बँक, सिंडिकेट बँक आणि सारस्वत बँक अशा काही बँका आहेत ज्या या योजनेअंतर्गत कर्ज देतात. सध्या, या योजनेसाठी ऑनलाइन अर्ज करण्याची सुविधा उपलब्ध नाही. त्यामुळे महिलांना संबंधित बँकेच्या शाखेत जाऊन अर्ज आणि आवश्यक कागदपत्रे जमा करावी लागतील.
या योजनेमुळे महिलांना आर्थिक स्वातंत्र्य मिळेल आणि त्या स्वतःच्या पायावर उभे राहून कुटुंबालाही आर्थिक हातभार लावू शकतील. अधिक माहितीसाठी, आपल्या जवळच्या बँकेशी संपर्क साधा.Mahila Udyogini Yojana
