Mofat Pithachi Girni : महाराष्ट्रातील ग्रामीण भागातील महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करण्यासाठी आणि त्यांना स्वयंरोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देण्यासाठी महाराष्ट्र शासनाने मिनी पिठाची गिरणी योजना सुरू केली आहे. या योजनेअंतर्गत पात्र महिलांना 100% सरकारी अनुदानावर 1 अश्वशक्तीची मिनी पिठाची गिरणी (Mini Flour Mill), स्टँड, युनिट आणि धान्य स्वच्छतेची उपकरणे मोफत दिली जातात. यामुळे महिला घरबसल्या विविध धान्यांचे पीठ तयार करून स्थानिक बाजारपेठेत विकू शकतात आणि त्यातून त्यांना स्थिर उत्पन्न मिळू शकते. ही योजना ग्रामीण महिलांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडवून आणण्याच्या उद्देशाने सुरू करण्यात आली आहे.Mofat Pithachi Girni
योजनेचे स्वरूप आणि प्रमुख उद्देश
मिनी पिठाची गिरणी योजना ही केवळ एक मशीन देणारी योजना नाही, तर ती ग्रामीण महिलांना आत्मनिर्भर बनवण्याचा एक महत्त्वपूर्ण प्रयत्न आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश ग्रामीण महिलांना स्वयंरोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देणे, लघुउद्योगांना प्रोत्साहन देणे आणि शेतमालावर प्रक्रिया करून त्याचे मूल्य वाढवणे हा आहे.
योजनेअंतर्गत, महिलांना मोफत मिळालेल्या या गिरणीमुळे त्यांना आपल्या घरातच एक छोटासा व्यवसाय सुरू करता येतो. गहू, ज्वारी, बाजरी, मका यांसारख्या धान्यांचे पीठ तयार करून ते स्थानिक बाजारात विकल्यामुळे त्यांना चांगले उत्पन्न मिळते. यामुळे त्यांना आर्थिक स्वातंत्र्याची जाणीव होते आणि त्यांच्या कुटुंबाच्या आर्थिक स्थितीत सुधारणा होते.Mofat Pithachi Girni
पात्रता आणि आवश्यक अटी
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी सरकारने काही विशिष्ट निकष निश्चित केले आहेत. हे निकष पूर्ण करणाऱ्या महिलाच या योजनेसाठी अर्ज करू शकतात.
- निवासाची अट: अर्जदार महिला महाराष्ट्राची कायमस्वरूपी रहिवासी असावी.
- वयाची मर्यादा: अर्ज करणाऱ्या महिलेचे वय 18 ते 55 वर्षांच्या दरम्यान असावे.
- स्वयं-सहायता गटाचे सदस्यत्व (SHG): या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी महिला स्वयं-सहायता गटाची सदस्य असणे अनिवार्य आहे.
- प्राधान्य गट: अनुसूचित जाती (SC), अनुसूचित जमाती (ST), इतर मागासवर्गीय (OBC), आणि आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल (EWS) यांसारख्या विशेष प्रवर्गातील महिलांना या योजनेत प्राधान्य दिले जाते.
- इतर महत्त्वाच्या अटी:
- यापूर्वी कोणत्याही स्वयंरोजगार योजनेचा लाभ घेतलेला नसावा.
- पिठाची गिरणी बसवण्यासाठी आणि चालवण्यासाठी किमान 10×10 फूट जागा उपलब्ध असावी.
आवश्यक कागदपत्रे
या योजनेसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे सोबत असणे आवश्यक आहे:
- आधार कार्ड
- रहिवासी प्रमाणपत्र
- स्वयं-सहायता गटाच्या सदस्यत्वाचा दाखला
- जात प्रमाणपत्र (आवश्यक असल्यास)
- उत्पन्न प्रमाणपत्र
- बँक पासबुकची प्रत
- जागेचा पुरावा (उदा. वीज बिल किंवा घराच्या जागेची कागदपत्रे)
योजनेचे लाभ आणि फायदे
या योजनेमुळे महिलांना अनेक प्रकारचे लाभ मिळतात.
- मोफत मशीन: 100% अनुदानावर 1 HP मिनी पिठाची गिरणी, स्टँड आणि धान्य स्वच्छता उपकरणे मोफत मिळतात.
- उत्पन्नाची संधी: स्वतःच्या घरातूनच व्यवसाय सुरू करून महिलांना नियमित उत्पन्न मिळवण्याची संधी मिळते.
- प्रशिक्षण: मशीन कशा प्रकारे वापरायची, तिची देखभाल कशी करायची आणि किरकोळ दुरुस्ती कशी करायची, याचे विनामूल्य प्रशिक्षण दिले जाते.
- आर्थिक सहाय्य: गरजेनुसार, भविष्यात या व्यवसायाच्या विस्तारासाठी पुढील आर्थिक मदतीची शक्यताही आहे.
अर्ज प्रक्रिया
महिला दोन प्रकारे या योजनेसाठी अर्ज करू शकतात:
- ऑनलाइन अर्ज: इच्छुक महिला महाराष्ट्र राज्य ग्रामीण जीवनोन्नती अभियानाच्या https://umed.in या अधिकृत संकेतस्थळावर जाऊन अर्ज करू शकतात. संकेतस्थळावर “मिनी पिठाची गिरणी योजना” निवडून अर्ज फॉर्म भरावा आणि आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करावीत. त्यानंतर अर्जाची छाननी होऊन मंजुरी आणि वितरण प्रक्रिया सुरू होते.
- ऑफलाइन अर्ज: ज्या महिलांना ऑनलाइन अर्ज करणे शक्य नाही, त्या स्थानिक ग्रामपंचायत, पंचायत समिती, जिल्हा महिला व बालविकास कार्यालय, किंवा UMED कार्यालयात जाऊन आवश्यक कागदपत्रांसह अर्ज सादर करू शकतात.
संपर्क माहिती
योजनेबद्दल अधिक माहितीसाठी, https://umed.in या संकेतस्थळाला भेट द्यावी किंवा जवळच्या ग्रामसेवक, पंचायत समिती सदस्य, जिल्हा महिला व बालविकास कार्यालयातील कर्मचारी, किंवा स्वयं-सहायता गटाच्या प्रमुखांशी संपर्क साधावा.
एक महत्त्वाची सूचना: या योजनेच्या माहितीमध्ये “15,000 रुपये खात्यात मिळणार” असा उल्लेख आहे, परंतु अधिकृत माहितीमध्ये 100% अनुदानावर मशीन दिली जाते असे नमूद आहे. कदाचित अनुदानाची रक्कम मशीनच्या किमतीनुसार निश्चित केली जाते. अचूक माहितीसाठी, तुम्ही संबंधित सरकारी कार्यालयांशी संपर्क साधावा.
ही योजना ग्रामीण महिलांसाठी एक मोठी संधी आहे, ज्यामुळे त्या केवळ आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी होणार नाहीत, तर कुटुंबाच्या आणि समाजाच्या विकासातही सक्रिय योगदान देऊ शकतील.