Irrigation Scheme : राज्यातील अनुसूचित जाती (SC) आणि नवबौद्ध शेतकऱ्यांसाठी राज्य सरकारने एक महत्त्वपूर्ण योजना आणली आहे. शेतीमध्ये सिंचन सुविधा वाढवण्यासाठी ‘डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर कृषी स्वावलंबन योजना’ राबवली जात आहे. या योजनेअंतर्गत, पात्र शेतकऱ्यांना 4 लाख रुपयांपर्यंतचे अनुदान मिळणार आहे. या अनुदानाचा वापर नवीन विहीर खोदणे, जुनी विहीर दुरुस्त करणे, वीज जोडणी, पंप संच, सोलर पंप, ठिबक सिंचन (Thibak Sinchan Yojana) यांसारख्या विविध कामांसाठी करता येईल. या योजनेमुळे राज्यातील सिंचन क्षेत्रात मोठी वाढ होण्याची अपेक्षा आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढण्यास मदत होईल. योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांनी महाडीबीटी (MahaDBT) पोर्टलवर अर्ज करणे आवश्यक आहे.Irrigation Scheme
काय आहे डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर कृषी स्वावलंबन योजना?
राज्यातील अनुसूचित जाती आणि नवबौद्ध शेतकऱ्यांना शेतीत आर्थिक मदत करून कायमस्वरूपी सिंचन सुविधा उपलब्ध करून देणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांचे आर्थिक उत्पन्न वाढवण्यासोबतच त्यांच्या शेतीचा विकास साधला जाणार आहे. 5 जानेवारी 2017 च्या शासन निर्णयानुसार, ही योजना मुंबई वगळता राज्यातील सर्व 34 जिल्ह्यांमध्ये लागू करण्यात आली आहे.
या योजनेअंतर्गत सरकार विविध घटकांसाठी अनुदान देते. यामध्ये, नवीन विहीर खोदण्यासाठी 4,00,000 रुपये, जुनी विहीर दुरुस्त करण्यासाठी 1,00,000 रुपये, तर इनवेल बोअरिंगसाठी 40,000 रुपये दिले जातात. तसेच, वीज जोडणीसाठी 20,000 रुपये, पंप संच खरेदीसाठी 40,000 रुपये आणि सोलर पंपासाठी 50,000 रुपयांपर्यंत अनुदान उपलब्ध आहे. यामुळे शेतकऱ्यांना शेतीसाठी आवश्यक असलेल्या सुविधा मिळवणे सोपे होणार आहे.Irrigation Scheme
कोणत्या कामांसाठी आणि किती अनुदान मिळेल?
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर कृषी स्वावलंबन योजनेंतर्गत विविध कामांसाठी अनुदान दिले जाते.
- नवीन विहीर: 4,00,000 रुपये
- जुनी विहीर दुरुस्ती: 1,00,000 रुपये
- इनवेल बोअरिंग: 40,000 रुपये
- वीज जोडणी: 20,000 रुपये
- पंप संच: 40,000 रुपये
- सोलर पंप (वीज जोडणी आणि पंप संचाऐवजी): 50,000 रुपये
- शेततळ्याला प्लॅस्टिक अस्तरीकरण: 2,00,000 रुपये
- ठिबक सिंचन: 97,000 रुपये
- तुषार सिंचन: 47,000 रुपये
- पीव्हीसी/एचडीपीई पाईप: 50,000 रुपये
- परसबाग: 5,000 रुपये
- बैल/ट्रॅक्टरवर चालणारी यंत्रे: 50,000 रुपयांपर्यंत
या मदतीमुळे शेतकऱ्यांना आपल्या शेतीत आधुनिक सिंचन पद्धतींचा वापर करता येईल आणि पाण्याची बचतही करता येईल.Irrigation Scheme
योजनेसाठी पात्रतेचे निकष काय आहेत?
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी काही महत्त्वाचे निकष आहेत.
- अर्जदार शेतकरी अनुसूचित जाती (SC) किंवा नवबौद्ध प्रवर्गातील असावा.
- शेतकऱ्याच्या नावावर 7/12 आणि 8अ उतारा असणे आवश्यक आहे (शहरी भागातील शेतीत हा नियम लागू नाही).
- शेतकऱ्याकडे जात प्रमाणपत्र, आधार कार्ड आणि बँक खाते असणे अनिवार्य आहे. बँक खाते आधार कार्डशी जोडलेले असावे.
- अर्जदार शेतकऱ्याकडे 0.40 हेक्टर ते 6 हेक्टरपर्यंत शेतजमीन असणे आवश्यक आहे.
- दुर्गम भागातील 0.40 हेक्टरपेक्षा कमी जमीन असलेल्या शेतकऱ्यांनी दोन किंवा त्यापेक्षा जास्त शेतकऱ्यांनी मिळून अर्ज केल्यास ते पात्र मानले जातील.
- दारिद्र्यरेषेखालील (BPL) शेतकऱ्यांना प्रथम प्राधान्य दिले जाईल आणि त्यांना 6 हेक्टर धारण क्षेत्राची अट लागू नाही.
- ज्या शेतकऱ्यांनी यापूर्वी अशा कोणत्याही योजनेचा लाभ घेतला असेल, त्यांना या योजनेचा लाभ मिळणार नाही.
- जुनी विहीर दुरुस्तीसाठी अर्ज करत असल्यास, ती विहीर कमीत कमी 20 वर्षे जुनी असावी.
- एकदा या योजनेचा लाभ घेतल्यानंतर पुढील 5 वर्षे पुन्हा लाभ घेता येणार नाही.
आवश्यक कागदपत्रे आणि अर्ज करण्याची प्रक्रिया
या योजनेसाठी अर्ज करताना काही आवश्यक कागदपत्रे सोबत ठेवावी लागतात:
- शेतकऱ्याचे आधार कार्ड
- आधारशी जोडलेले बँक पासबुक
- शेतकरी ओळख प्रमाणपत्र (महाडीबीटी पोर्टलवर अर्ज करण्यासाठी हे आवश्यक आहे.)
- शेतकऱ्याचा फोटो
- शेतजमिनीचा नकाशा (आवश्यक असल्यास)
- संयुक्त करारपत्र (जर जमीन कमी असेल तर दोन किंवा अधिक शेतकऱ्यांनी मिळून अर्ज केल्यास)
- स्वयंघोषणापत्र (याआधी इतर कोणत्याही योजनेचा लाभ घेतला नसल्याचे)
महाडीबीटी पोर्टलवर अर्ज करण्यासाठी राज्य सरकारने ‘प्रथम येणाऱ्यास प्रथम प्राधान्य’ ही पद्धत लागू केली आहे. त्यामुळे इच्छुक शेतकऱ्यांनी शक्य तितक्या लवकर अर्ज करणे महत्त्वाचे आहे.Irrigation Scheme
अधिक माहितीसाठी कुठे संपर्क साधावा?
या योजनेबद्दल अधिक माहिती मिळवण्यासाठी किंवा मदतीसाठी, शेतकरी आपल्या गावातील कृषी सहाय्यक किंवा कृषी अधिकारी यांच्याशी थेट संपर्क साधू शकतात. तसेच, तालुक्याच्या पंचायत समितीमधील कृषी विभाग किंवा जिल्हा परिषद कृषी विभागाशी संपर्क साधूनही माहिती मिळू शकते. या योजनेचा लाभ घेऊन शेतीला अधिक सक्षम बनवण्याची ही एक चांगली संधी आहे.Irrigation Scheme
