pm poshan scheme : प्रधानमंत्री पोषक शक्ती निर्माण योजना
pm poshan scheme : प्रधानमंत्री पोषक शक्ती निर्माण योजना
या योजनेमध्ये प्रधानमंत्री पोषक शक्ती निर्माण योजना विषयी माहिती पाहणार आहोत. प्रधानमंत्री पोषक शक्ती निर्माण योजनेअंतर्गत राज्यातील विद्यार्थ्यांना शाळेमध्ये शिजवलेला विविध प्रकारचे पोषक आहार देण्यात येणार. तसेच या योजनेअंतर्गत विद्यार्थ्यांना कोरडा शिधावाटप करण्यात येणार आहे. तसेच शाळेतील विद्यार्थ्यांनी कोरडा शिधा वाटप आणि शिजवलेल विविध प्रकारचा पोषक आहार पात्र विद्यार्थ्यांनी यापासून वंचित राहणार नाही याची दक्षता घ्यावी लागणार आहे.
या योजनेसाठी केंद्र सरकार व राज्य सरकार यांच्याकडून 1 हजार 700 कोटी रुपयांचा निधी दिला जातो. राज्यातील 86 हजार 400 शाळेमधील 1 कोटी 5 लाख विद्यार्थ्यांना पोषक आहाराचा पुरवठा केला जातो.
प्रधानमंत्री पोषक शक्ती निर्माण (pM poshan), पूर्वी शाळेमध्ये मध्यान्ह भोजनाचा राष्ट्रीय कार्यक्रम म्हणून ओळखला जात होता, राष्ट्रीय अन्नसुरक्षा कायदा, 2013 (NFSA) मध्ये नमूद केलेल्या अधिकार – आधारित केंद्र प्रायोजित योजनांमध्ये एक कोनशिल आहे. pm poshan scheme : प्रधानमंत्री पोषक शक्ती निर्माण योजना
प्रधानमंत्री पोषक शक्ती निर्माण योजना वैशिष्ट्ये
- या योजनेअंतर्गत इयत्ता पहिली ते पाचवी मधील मुलांना दररोज 100 ग्रॅम अन्नधान्य मिळते आणि इयत्ता सहावी ते आठवी मधील मुलांना 150 ग्रॅम मिळते. या अन्नधान्यांमुळे त्यांना निरोगी राहण्यासाठी किमान 700 कॅलरीज मिळण्यास मदत होते.
- 3 ते 5 वर्ष वयोगटातील मुलांसाठी यामध्ये प्रीस्कूल आणि किंडरगार्टनमधील मुलांचाही समावेश आहे.
प्रति दिवस विद्यार्थी पोषण
पातळी | कॅलरी | भाग (ग्रॅम मध्ये) |
प्राथमिक | 450 | 20 |
उच्च प्राथमिक | 700 | 40 |
प्रति दिवस विद्यार्थी अन्न नियम
पातळी | अन्नधान्य (ग्रॅम मध्ये) | कडधान्य (ग्रॅम मध्ये) | भाज्या (ग्रॅम मध्ये) | तेल आणि चरबी (ग्रॅम मध्ये) | मीठ आणि मसाले |
प्राथमिक | 100 | 20 | 50 | 5 | गरजेनुसार |
उच्च प्राथमिक | 150 | 30 | 75 | 7.5 | गरजेनुसार |
प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजनेचे मुख्य पैलू
- अन्नधान्य वितरण: ही योजना प्राथमिक 100 ग्राम प्रति बालक आणि उच्च प्राथमिक विद्यार्थ्यांना प्रति शालेय दिवस 150 ग्रॅम या दराने अन्नधान्य पुरवते, आणि भरडा धरण्यासाठी₹1 प्रति किलो,₹2 प्रति किलो या NFSA दरानुसार, आणि तांदळासाठी₹3 प्रति किलो.
- स्वयंपाकाचा खर्च: स्वयंपाकाचा खर्च हा डाळी, भाज्या, तेल, मसाले आणि इंधन या सर्व घटकांच्या किमतीचा समावेश होतो. तसेही प्रति- मुलाचा प्रति- दिवसाचा स्वयंपाक खर्च हा 1 एप्रिल 2020 पासून लागू होणाऱ्या प्राथमिक का साठी ₹ 4.97 आणि उच्च प्राथमिक यासाठी ₹ 7.45 आहे.
- स्वयंपाकासाठी सहाय्यकांना मानधन: 1000 हजार रुपये चे मानसिक मानधन दहा महिन्यांसाठी वाटप केले जाते.
- वाहतूक साहाय्य:NER दोन हिमालय राज्य आणि दोन केंद्रशासित प्रदेशांना वगळून, FCI गोदामा मधून शाळेपर्यंत अन्नधान्याची वाहतूक करण्यासाठी PDS दरावर राज्यांना मदत मिळते, कमाल मर्यादा,₹1500 एका मागे प्रति MT आहे.
- पायाभूत सुविधा: यामध्ये प्लिंथ एरियाच्या नियमावर आधारित किचन काम स्टोरेजचे बांधकाम आणि राज्य दराच्या वेग वेळापत्रकाचा समावेश आहे ज्यामध्ये वाढीत विद्यार्थी नोंदणीसाठी अतिरिक्त जागा आहेत.
प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजना पोषक उद्यान
- या योजनेअंतर्गशालेय पोषण उद्यान माध्यमातून स्थानिक पातळीवर मिळणाऱ्या आणि पौष्टिक खाद्यपदार्थाच्या वापराला प्रोत्साहन देण्यावर भर दिला जाईल असे या योजनेमागचा उद्देश आहे त्याविकिरिक्तच या योजनेअंतर्गत शेतकरी उत्पादक संस्था (FPO) आणि महिला स्वयं सहायता गटाचे सक्षमीकरण देखील होईल. pm poshan scheme : प्रधानमंत्री पोषक शक्ती निर्माण योजना
प्रधानमंत्री पोषण शक्ती निर्माण योजना उद्देश
- या योजनेअंतर्गत देशातील बालकांना कुपोषण टाळून स्वावलंबी बनवणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे.
- या योजनेअंतर्गत देशातील विद्यार्थ्यांना आर्थिक मदत दिली जाईल.
- या योजनेचे लाभार्थी हे देशातील विद्यार्थी आहेत.
- 11 लाख 20 हजार विद्यार्थ्यांना याचे लाभार्थी आहेत.
- या योजनेचे बजेट 1 लाख 71 हजार रुपये आहे.
