Cotton Rate : सध्या कापसाचे दर देशभरातील बाजारात दबावात आले आहेत, आणि हे फक्त भारतापुरतेच नाही, तर अमेरिकेच्या बाजारातही कापसाचे भाव कमी झाले आहेत. यामागे काही मुख्य कारणे आहेत, ज्या मुळे कापसाच्या (Cotton Rate) उत्पादनावर आणि शेतकऱ्यांच्या आर्थिक परिस्थितीवर प्रतिकूल परिणाम झाला आहे. चला तर मग आज आपण या लेखात जाणून घेऊया कापसाचे दर कमी होणेयाचे कारण काय ?
डॉलरचे वाढते मूल्य
अमेरिकेच्या कापसाच्या भावावर सर्वात मोठा प्रभाव डॉलरच्या मूल्यावर झाला आहे. डॉलरचा भाव इतर चलनाच्या तुलनेत वाढल्याने, अमेरिकेतील कापसाची आयात इतर देशांसाठी महाग झाली आहे. डॉलरचा भाव इतर चलनाच्या तुलनेत वाढल्याने म्हणजेच डॉलर महाग झाल्याने इतर देशांना अमेरिकेतून कापूस (Cotton Rate) खरेदी करताना महाग पडत आहे. अमेरिकेपेक्षा ब्राझील आणि ऑस्ट्रेलिया चा कापूस खरेदी करताना स्वस्त पडत आहे .त्यामुळे कापसाचे आयातदार अमेरिकेऐवजी इतर देशांमधून कापसाची खरेदी करत आहे .
कच्च्या तेलाचे कमी झालेले भाव
कच्च्या तेलाचे भाव कमी होण्यामुळे कापसाच्या (Cotton Rate) उत्पादनावर दबाव वाढला आहे. कच्च्या तेलाची मागणी कमी झाली आहे आणि यामुळे तेलाचा स्टॉक वाढला आहे. तसेच, कच्च्या तेलाच्या किंमती कमी झाल्याने, पॉलिस्टर (कृत्रिम तंतु) चे भावही कमी झाले आहेत. पॉलिस्टर कापसाला पर्याय म्हणून कापड निर्मितीसाठी वापरला जातो, त्यामुळे पॉलिस्टरच्या स्वस्त होण्यामुळे कापसाच्या बाजारातही भाव कमी झाले आहेत.
जागतिक बाजारातील अनिश्चितता
जागतिक पातळीवरील भूराजकीय समस्या आणि जागतिक अर्थव्यवस्थेतील अस्थिरता या कारणांनीही कापसाच्या भावावर दबाव निर्माण झाला आहे. अमेरिकेतील कापसाचे भाव गेल्या पाच वर्षातील निचांकी पातळीवर आहेत, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना कापूस (Cotton Rate) उत्पादनाची आर्थिक फायदेशीरता कमी झाली आहे. अमेरिकेतील शेतकऱ्यांचे उत्पादन खर्च वाढले असून, त्यांना कापसाची लागवड फायदेशीर होत नाही. यामुळे, अमेरिकेतील शेतकरी 2025 मध्ये कापसाची लागवड कमी करू शकतात, असा अंदाज अमेरिकेच्या नॅशनल कॉटन काऊंसीलने व्यक्त केला आहे .
निष्कर्ष
कापसाचे दर कमी होण्यामागे हे तीन मुख्य कारणे आहेत – डॉलरचे मूल्य वाढणे, कच्च्या तेलाच्या भावात घट, आणि जागतिक बाजारातील अनिश्चितता. यामुळे केवळ अमेरिकेतील शेतकरी, तर संपूर्ण कापूस उद्योगावर प्रभाव पडत आहे. अशा परिस्थितीत कापसाचे दर किमान भविष्यात सुधारण्यासाठी सरकार आणि संबंधित उद्योगांनी उपाययोजना केली पाहिजे. Cotton Rate